Wil je eerst even ratelen? Doe dat dan maar!

Fransje Naessens

Ze zwaait naar me vanuit de huiskamer. Twee seconden later staat ze in de voortuin. ‘Hoi’, zegt ze. Terwijl ik mijn fiets op slot zet, sluit ze haar ogen en steekt ze haar neus richting de volle zon. Ze wil meer van dit soort dagen en snel graag. Ze zet de waterkoker op. De zak met verse bokspoten ontvangt ze met open armen en bedreigt ze alvast met ‘die gaan op’. Fransje is redacteur voor de Stadskrant. Ze schrijft verhalen over Rotterdam. Ze zuigt ze niet uit haar duim. Haar verhalen gaan over échte mensen en concrete zaken.

Zoals het Centraal Station, de selfiekoningin van Rotterdam. Ze volgt jarenlang de verbouwing. Regelmatig spreekt ze de projectleider over zaken die op de achtergrond spelen. Het verbaast haar dat het station geen dag dicht is geweest. En wat voor een geregel en techniek daar bij komt kijken. Ze laat vooral de expertise bij degene die vertelt. En als ze niet begrijpt wat hij zegt, vraagt ze om meer uitleg. Daar is ze eerlijk en duidelijk in ‘ik weet niks, maar vertel me alles’. Mensen vertellen graag. Elk interview is verrassend. Ze komt bijna altijd vrolijk van een interview vandaan. Laatst is ze erop uit gestuurd om twee broers te interviewen over de gedwongen verhuizing van hun bedrijf. In 2019 begint de bouw van de A20 en het bedrijf staat precies in de loop van de nieuwe snelweg. Fransje zette zich schrap voor een zuur gesprek. De broers verrassen haar compleet met hun nieuwe plannen. Zodra zij te horen krijgen dat ze moeten verhuizen, wachten ze niet af wat er gaat gebeuren. Ze informeren naar hun mogelijkheden en onderhandelen een nieuwe plek. Fransje luistert met een grote glimlach naar hun heldenverhaal.

Jubilarissen interviewen vindt ze het mooist. De mensen vertellen haar hoe ze elkaar hebben leren kennen. “Daar krijg je een mooi tijdsbeeld van”, zegt ze. Hoe het toen was.

Ze is een échte schrijver. Ze beweert dat ze niet kan denken zonder te schrijven. Met schrijven ordent ze haar gedachten. Ze schrijft al heel lang. Gewoon voor haarzelf. In het begin van haar carrière is ze freelance tekstschrijver. Maar het ondernemen past niet bij haar. Ze is blijven schrijven. Ze had alleen nog niet de juiste werkvorm gevonden. Deze baan is op haar pad gekomen. Ze heeft er weinig voor hoeven doen zegt ze. Een oud-collega had haar benaderd. Hij was redacteur en wilde weg met een regeling. Hij kon dit alleen maar doen als hij een herplaatskandidaat kon aanbieden. De structuur van een redactie bevalt haar wel. Samen met vijfenvijftig collega’s verzorgt ze allerlei tekstproducten. Zij doen voor haar het voorwerk zoals Rotterdammers en collega’s benaderen die mogelijk een interessant verhaal hebben. Met een lijst met contactpersonen, voicerecorder en routebeschrijvingen gaat zij op pad.

Bij het 4e bokkenootje wordt ze wat loslippiger. Ik ook. Het komt vast door de suiker.

Bij het 4e bokkepootje wordt ze wat loslippiger. Ik ook. Het komt vast door de suiker. Ik vertel haar dat ik een sabbatical heb genomen. Ik ben mijn richtingsgevoel kwijt en zoek inzicht en voldoening in iets. De truc is volgens haar stil te staan, op te letten en naar binnen te kijken. Ze spreekt uit ervaring. Een TV-serie op Netflix zet haar op een spoor. Ze gaat naar haar huisarts en overvalt hem met ‘dat van die mevrouw van The Bridge, dat heb ik ook’. De mevrouw van The Bridge is detective en heeft een extreme vorm van autisme. Haar analyse voor gebeurtenissen en details is vlijmscherp en ze lost hiermee ingewikkelde moorden op. “Ik ben zeker niet zo gek als die agent, maar ik snap haar gedachtepatroon”. Dingen letterlijk nemen herkent ze in haar dagelijks leven. Voor het houden van interviews geeft het haar juist houvast omdat ze zich kan focussen, doorvragen en analytisch kan samenvatten. In sociale context valt dit soms tegen. Dingen die tussen de regels door worden gezegd vallen haar niet op. Of pas een tijdje later als ze merkt dat de communicatie soms stroef verloopt. Het feit dat ze dit weet van zichzelf is voldoende voor haar. Ze is er alert op zonder dat ze de behoefte heeft om zich er voor te verontschuldigen. Mindfulness heeft haar geholpen. Met welwillende aandacht naar jezelf kijken. Ze moet in het begin even over de gebruikelijke hobbels van gedachten die alle kanten op gaan, niet lang kunnen stilzitten en net niet in slaap vallen. De meditatie ‘de berg’ vindt ze mooi. Het gaat over een berg en de seizoenen. De seizoenen staan voor de mensen die de berg bezoeken. “Jij bent die berg. De mensen trekken voorbij. De berg verandert niet”. Leest Fransje als schrijver ook graag? Ze leest met buien. Ze houdt van boeken over Joodse mensen. Verhalen over orthodoxe Joden. Ze is niet Joods. Ze vindt het mooi als lezer de mensen vanaf de zijlijn te aanschouwen. Ze geeft me een tip mee over Chaim Potok, The Book of lights. Over schrijven zegt ze, “Begin maar gewoon met schrijven. Wil je eerst even ratelen? Doe dat dan maar. Daarna kies je vanzelf wat wel en niet belangrijk is. Het hoeft niet in één keer goed te zijn”. Het lijkt net het echte leven. “Een hele poos zelf ervaren wat wel bij je hoort en wat niet. Je komt er wel”.


Dit interview heb ik gehouden voor de eenmalige editie van Welke kant op? Een krant die ik heb uitgegeven tijdens mijn sabbatical in 2019. Hierin ging het over passies, wat je wil doen met je leven, hard werken, compassie en kwetsbaarheid. UPDATE! Boet, de hond op de foto, heeft inmiddels een vriendinnetje. Ze heet Mus.